ที่เขียนอันนี้ขึ้นเกิดจาก
ประเมินผลระดับอนุบาลบ้านนำทาง การที่ครูผู้ประเมินไม่เข้าใจการศึกษาแบบกลุ่มประสบการณ์ ไม่เคยคิดที่จะประเมินในสิ่งที่ได้เรียนรู้จากที่บ้าน ยังคงคิดจะให้เราสอนตามแบบในโรงเรียนแล้วมาทำการประเมิน ซึ่งเป็นสิ่งที่ครอบครัวไม่ได้ให้ความสนใจเลย ทำให้มาลองนึกดูว่า อย่าว่าแต่ครูจะไม่เข้าใจการเรียนแบบกลุ่มประสบการณ์เลย ผู้คนโดยทั่วไปก็คงนึกภาพไม่ออก เพราะถ้าบอกใครว่าเรียนที่บ้าน คนก็จะนึกไปทันทีว่า "อ๋อ เรียน เขียน อ่าน คณิตคิดเร็ว กันที่บ้าน แล้วค่อยไปสอบนี่เอง" แถมด้วย ยังคาดหวังอีกว่าเราต้องการให้เด็กเรียนเก่งเลยสอนเอง เพื่อทำข้อสอบในโรงเรียนได้เก่งกว่าเด็กในโรงเรียน และถ้าทำข้อสอบไม่ได้ก็แสดงว่าเรียนที่บ้านล้มเหลว ฉะนั้นจงไปเข้าโรงเรียนซะเถอะ
เอาเข้าจริงครอบครัวโฮมสคูลบางท่านแรกๆ ก็อาจจะยังนึกภาพไม่ออกเหมือนกันว่า "ไม่สอน ไม่เรียน อะไรเลย มันจะเป็นไปได้ยังไง" มันจึงเป็นเรื่องที่ต้องอาศัย enlightenment พอสมควรอยู่เหมือนกัน เป็นเพราะว่าเมื่อนานมาแล้วจนปัจจุบันการไปโรงเรียนเป็นสิ่งปกติที่ทุกคนต้องทำกันจนชาชิน เหมือนกับที่ทุกคนต้องกินข้าวแล้วก็ต้องขับถ่ายยังไงยังงั้นเลย
การเรียนรู้แบบกลุ่มประสบการณ์ (ภาษาฝรั่งอาจจะเรียกว่า unschooling มั้ง) คือ เรียนรู้ตามอัธยาศัย เรียนรู้จากการใช้ชีวิตประจำวันไปเรื่อยๆ ไม่มีตารางเรียน ไม่มีการจับมานั่งสอน (อาจจะมีบ้าง ถ้าเด็กอยากให้สอน) เรียนไปตามความสนใจของเด็กเป็นหลัก ค้นคว้าด้วยตัวเอง เรียนรู้ไปตามวัยและตามลักษณะเฉพาะตัวของตัวเด็กเอง พ่อแม่ทำหน้าที่หลักๆ อย่างเดียวคือ ทำมาหากินให้มีชีวิตรอดต่อไปได้ พ่อแม่มีหน้าที่ส่งเสริม สอดแทรก ให้ความรู้ไปเรื่อยๆ จากการพูดคุยในชีวิตประจำวัน การพูดคุย ปฏิบัติในชีวิตประจำวันนั่นแหละ คือ การสอน และสิ่งที่เด็กจะได้ คือ การเรียนรู้จากประสบการณ์จริงๆ ไม่ใช่การจัดฉากการเรียนแบบปลอมๆ เหมือนการเรียนในโรงเรียน (ไม่ว่าจะแนวไหน) แบบปัจจุบัน
สำหรับบ้านเราสิ่งสำคัญทางด้านวิชาการมีสิ่งเดียวที่จะสอนคือ "อ่านหนังสือให้ออก" ซึ่งเอาเข้าจริงก็ไม่ได้สอน ไม่ได้จับมาสอนเหมือนกัน แต่เด็กอยากให้สอนเพราะอยากอ่านหนังสือเองเป็นเสียมากกว่า
สรุป ให้ลองมองไปที่คนสมัยก่อนทั้ง พ่อ แม่ อาแปะ อาซิ้ม อากง อาม่า ที่ไม่ได้เรียนหนังสือ อยู่ช่วยพ่อแม่ทำมาหากินสิ นั่นแหละ "โฮมสคูลแบบกลุ่มประสบการณ์" ไง จะโง่ ฉลาด หรือ ดักดาน กว่าพ่อแม่ จะออกมารูปแบบไหนนั้น ก็ขึ้นอยู่กับกึ๋นของตัวพ่อแม่เองแล้วล่ะ